Virus máy tính có thể phá hỏng, xóa dữ liệu trên máy tính hay thậm chí lấy cắp dữ liệu của người dùng (thông tin tài khoản ngân hàng, email, các thông tin giá trị khác...). Virus lây lan từ nhiều nguồn khác nhau: máy tính khác, ổ cứng/USB rời, web độc hại, email có chứa nội dung độc hại...
Sau nhiều năm làm việc trong lĩnh vực phần mềm và giải pháp CNTT tôi xin đưa ra một số biện pháp hữu ích phòng ngừa virus và phần mềm gián điệp máy tính bên dưới:
1)
Thường xuyên sao lưu dữ liệu quan trọng ra một
ổ cứng ngoài, USB hoặc tốt nhất là
đưa dữ liệu lên đám mây thường xuyên nhất có thể (
Google drive,
Dropbox,
OneDrive,
Mega...), khi đưa dữ liệu lên đám mây thì khả năng dữ liệu bạn bị virus là thấp nhất. Các bạn lưu ý là
các thiết bị lưu trữ dữ liệu sao lưu nên hạn chế tối đa việc cắm vào các máy tính khác vì khả năng bị virus khi cắm vào máy tính khác là rất cao.
2) Cập nhật hệ điều hành thường xuyên từ nhà phát triển, đồng thời nên tạo các bản sao lưu dự phòng hệ điều hành (Ghost) khi đã cài đặt hết các chương trình cần thiết vào máy tính bằng (thông thường sử dụng Norton Ghost)
HĐH Window đã được cập nhật hết các update quan trọng
Bật chức năng cho phép cập nhật HĐH Window 7
3)
Cài đặt chương trình diệt virus và
quét virus định kỳ (1 tuần hoặc 1 tháng một lần) và thường xuyên cập nhật chương trình virus để máy tính có được những bản vá lỗi và dữ liệu mới nhất về virus. Các chương trình diệt virus thường dùng và phổ biến hiện nay
Avira Antivirus,
AVG AntiVirus,
Avast AntiVirus,
Kaspersky,
Microsoft Security Essentials,
BKAV...ứng với các chương trình này điều có bản miễn phí cho người dùng cá nhân nên các bạn hoàn toàn yên tâm rằng không phải tốn chi phí.
4) Thực hiện quét virus khi cắm thiết bị như ổ cứng rời hoặc USB rời vào máy tính trước khi tiến hành sử dụng. Các chương trình diệt virus khác nhau sẽ có khả năng xung đột cao khi chạy trên cùng một máy tính làm máy tính của bạn giảm hiệu năng, chậm máy nên tốt nhất bạn chỉ cài duy nhất một chương trình diệt virus ở mỗi máy, nếu có cài chương trình khác thì gỡ chương trình cũ trước khi cài cái mới.
Trong trường hợp thiết bị bị nhiễm virus nhưng chương trình diệt virus ở máy tính bạn không thể tiêu diệt chúng thì các bạn làm theo 2 cách:
- Kiếm máy tính hoặc cài đặt một chương trình diệt virus khác với máy bạn đang có và cắm vào máy đó để quét virus. Cách này hơi mất thời gian nhưng đảm bảo dữ liệu bạn không bị mất (trong trường hợp dính virus thông thường không phải virus mã hóa dữ liệu).
- Format toàn bộ thiết bị, khi đó thiết bị bạn sẽ sạch sẽ vô cùng và đảm bảo 100% không còn con virus nào có thể sống nổi nữa nhưng bạn cũng sẽ bị mất hết dữ liệu được lưu trong đó.
5) Không truy cập vào các website đen, các liên kết website không an toàn. Những website đen thường chứa những phần mềm độc hại. Sẵn sàng tải về máy nạn nhân một cách âm thầm. Do đó cách tốt nhất để hạn chế virus là không nên ghé thăm những nơi nhạy cảm như vậy.
6) Không bấm vào nội dung hình ảnh, liên kết trong email hoặc tập tin đính kèm từ những địa chỉ không quen biết hoặc nghi ngờ có virus.
7) Vô hiệu hoá tính năng Autorun: Nhiều virus làm việc bằng cách gắn mình vào một ổ đĩa và tự động cài đặt bản thân vào bất kỳ phương tiện truyền thông nào kết nối với máy tính (như đĩa CD/DVD, USB Drive, USB Disk). Kết quả là, khi bạn kết nối bất kỳ ổ đĩa mạng, đĩa cứng gắn ngoài, hoặc thậm chí thanh USB nhỏ cắm vào máy tính để truyền file có thể sẽ dẫn đến việc lây nhiễm tự động các loại virus khác nhau đang được đặt ở chế độ "autorun".
Cách tốt nhất là người dùng máy tính có thể vô hiệu hóa tính năng autorun của Windows bằng cách làm theo các hướng dẫn của nhà sản xuất phần mềm Microsoft, tùy theo hệ điều hành mà có cách xử lý riêng
8) Bật tường lửa (Firewall) hệ điều hành. Tường lửa là một phần mềm dùng để lọc thông tin ra/vào máy tính hay hệ thống mạng của bạn. Tất cả những thông tin vào máy tính của bạn sẽ phải qua firewall, từ đây firewall sẽ kiểm tra thông tin rồi mới cho phép hoặc từ chối thông tin vào máy tính bạn.
Bật chức năng firwall cho HĐH Window
Thông thường các phần mềm, thiết bị, máy tính trong mạng LAN/WAN giao tiếp và kết nối với nhau thông qua giao thức TCP/IP, Port. Nên trong trường hợp khi các bạn bật Firewall lên thì bị gặp vấn đề về Port không được mở (vì bị firewall chặn port) thì các bạn phải mở port trong firewall là được. (nếu là HĐH Window thì tham khảo thêm bài viết mở Port cho Firewall ở window7)